Grensoverschrijdende verbinding Bergen-Aulnoye zou in december geschrapt worden

Het wordt mogelijk moeilijker om de Belgisch-Franse grens met de trein te overschrijden: De zeer dunbevolkte dienst Bergen-Aulnoye zou uit de nieuwe dienstregeling voor december 2022 worden geschrapt.

Het bericht stond te lezen in La Dernière. De “internationale” verbinding tussen Bergen en Aulnoye, in Frankrijk zou dus weer verdwijnen.

Slechts 4 verbindingen over de grenzen heen

Tot nu toe zijn er, afgezien van de verbindingen via de Thalys en TGV Inoui, slechts 4 mogelijkheden om vanuit België Frankrijk met de trein te bereiken:

Antwerpen-Moeskroen-Lille;

Doornik-Lille;

Bergen-Aulnoye;

Namen-Charleroi-Maubeuge.

Al deze verbindingen verbinden de provincie Henegouwen met de aangrenzende regio, Hauts de France. Er is geen enkele verbinding verder naar het oosten in het Maasbekken en aan de kant van de Luxemburgse Ardennen.

Om toegang te krijgen tot het Franse grondgebied dat is geëlektrificeerd met 25 kV, beschikt de NMBS over AM96-treinstellen uit de jaren 1990, waarvan sommige geschikt zijn om op deze spanning te rijden. Het is dit type trein dat we tegenkomen op de vier grensoverschrijdende verbindingen, hoewel de SCNF ook haar dual-mode AGC-treinstellen op de verbinding Lille-Doornik inzet.

Een treinverbinding met een lange voorgeschiedenis

De verbinding Mons-Aulnoye heeft een lange voorgeschiedenis. Deze verbinding werd geopend in 1857 en maakte het mogelijk om de lijn van Brussel naar Bergen, geopend door de Belgische Staatsspoorwegen in 1840 en 1841, door te trekken richting Parijs.

Deze lijn loopt tot Aulnoye-Aymeries, een klein Frans stadje met 8.900 inwoners, maar dat een belangrijk spoorwegknooppunt blijft omdat uit dit station de lijn richting Maubeuge, Erquelinnes en Charleroi vertrekt.

De verbinding tussen Bergen en Aulnoye-Aymeries bestaat ruim 150 jaar enkel en alleen dankzij het zware internationale verkeer tussen Brussel en Parijs, hoewel de Trans Europ Express niet altijd stopte op de twee stations.

Het ticketbeheer moest gebeuren volgens de regels van de CIV, de internationale passagiersconventie, en had niets te maken met regionaal spoorwegbeleid.

De komst van de Thalys

In juni 1996 maakte de komst van de Thalys een einde aan deze grensoverschrijdende verbinding, hoewel er tot 2015 een Thalys-verbinding Bergen-Parijs bleef rijden, maar dan niet meer via Aulnoye. Vast staat dat de NMBS het Belgische deel blijft bedienen, maar dan slechts tot in Quévy. De SNCF heeft nog steeds de TER (Regional Express Train) lopen tussen Maubeuge, Aulnoye en Paris-Nord.

Er is dus een kloof van ongeveer tien kilometer tussen Quévy en Aulnoye-Aymeries zonder passagiersverkeer. In 1996 werden verschillende pogingen ondernomen dat verkeer weer op te starten, maar deze hadden geen blijvend karakter.

Een nieuwe poging vier jaar geleden

Eind 2018 werd er opnieuw een poging ondernomen tussen Bergen en Aulnoye enerzijds en tussen Namen-Charleroi en Maubeuge anderzijds.

Daarmee werd gereageerd op de controverse over de afschaffing in 2015 van de Thalys uit Namen, Charleroi en Bergen. Het idee was dat Waalse reizigers de omweg via Brussel konden vermijden door in plaats daarvan een Franse TER naar Parijs te  nemen.

Deze nieuwe verbinding bood een goedkoper en sneller alternatief voor de inwoners van Bergen die met de Thalys in 2u30 in plaats van 3u Parijs konden bereiken. Er werden twee retourritten per dag aangeboden, ’s morgens vroeg en ’s avonds. Succes bleef echter uit, mogelijk als gevolg onaantrekkelijke tarieven voor zo’n korte rit. Ook het schrijnend gebrek aan publiciteit speelde een rol in het uitblijven van succes. Vanaf december dit jaar valt er weer een spoorhiaat tussen de twee landen.