Dertig jaar lang de langste onderzeese spoortunnel ter wereld

Wat gebeurde er op vrijdag 6 mei 1994? Cultdansnummer “The Real Thing” van Tony di Bart voerde de Britse hitlijsten aan. In Frankrijk werd de hitlijst ook aangevoerd door een eendagsvlieg: Bruce Springsteen. Van iets groter belang was dat een man genaamd Nelson Mandela officieel president van Zuid-Afrika werd en aan de Côte d’Azur bereidde een weinig bekende onafhankelijke filmregisseur zich voor op de première van zijn eerste big-budget film – Pulp Fiction van Quentin Tarantino.

Op de televisieschermen van Groot-Brittannië en Frankrijk haalde niets van dit alles het hoofditem. De camera’s waren gericht op de gemeenschappen van Folkestone en Coquelles, in het bijzonder op de portalen van wat tot op de dag van vandaag de langste onderzeese verbinding ter wereld is: De Kanaaltunnel. Na meer dan een eeuw van valse starts en mislukte pogingen werden Groot-Brittannië en Frankrijk eindelijk verbonden door een vaste verbinding, met treinen die tot op de dag van vandaag iconisch zijn.

Grote getallen kunnen nog groter worden

De opening van de Kanaaltunnel was, naar alle maatstaven, een technische triomf, elke leeftijd waardig. In zijn dertigste jaar is de tunnel nog steeds relevant als vaste verbinding voor reizen en handel. Jaarlijks wordt meer dan 22 miljoen ton vracht vervoerd met shuttles en goederentreinen. Ongeveer 20 miljoen passagiers maken gebruik van de tunnel – hetzij met Eurostar-treinen van de tweede generatie, hetzij met frequente passagiersshuttles die privéauto’s en meer dan vijftigduizend bussen per jaar vervoeren.

Er heerst echter nog steeds teleurstelling over het feit dat de Kanaaltunnel zijn volledige potentieel voor connectiviteit nog niet heeft bereikt. Eurostar, de enige exploitant van passagierstreinen in de tunnel, heeft moeite om zijn marktaandeel terug te winnen sinds de pandemie en de internationale stations in Ashford en Ebbsfleet in Kent zijn nog niet heropend. Provinciale Britse steden hebben nooit hun “regionale Eurostar” gekregen.

Niet gemakkelijk om de jets te verslaan

Bijna gelijktijdig met de opening van de tunnel kwam de opkomst van low-cost vliegreizen. Het bleek vanaf het begin een verlammende klap voor het passagiersverkeer. Ondanks de voordelen van comfort en gemak heeft het personenvervoer per trein door de Kanaaltunnel sindsdien hard moeten vechten om zijn markt te vinden. De pandemie dreef het bedrijf bijna naar de afgrond. Een nieuwe vloot treinen ter vervanging van het oude rollend materieel heeft de dienst echter nieuw leven ingeblazen en het aantal reizigers herstelt zich – langzaam.

Desondanks zijn de cijfers indrukwekkend voor de tunnel. Een half miljard passagiers hebben de afgelopen dertig jaar gebruik gemaakt van de Kanaaltunnel. Het vergemakkelijkt de handel, die volgens Getlink, de exploitant van de tunnel, nu goed is voor 25 procent van de waarde van de goederen die tussen het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk worden vervoerd. Er gaat gemiddeld elke vier minuten een trein, 400 treinen per dag, variërend van de hogesnelheidstreinen Eurostars met 160 km/u tot de niet minder indrukwekkende LeShuttle shuttles met 140 km/u en goederentreinen met 120 km/u.

Bonus voor chauffeurs en vrachtwagenbezitters

Goederenvervoer door de Kanaaltunnel is een opmerkelijk succes. Hoewel het aantal speciale goederentreinen dat gebruik maakt van de tunnel lager blijft dan oorspronkelijk verwacht, is er een gevarieerde stroom van bulk- en intermodale diensten die Europese industriële centra verbinden met terminals in Engeland en Wales. De komst van “Zijderoute”-diensten heeft bewezen dat het concept van intercontinentaal goederenvervoer per spoor levensvatbaar is.

Het echte succes is de vrachtshuttleservice voor commerciële voertuigen. Duizenden vrachtwagens worden vervoerd op speciaal gebouwde treinen die de klok rond rijden om aan de vraag te voldoen. De veerdienst op rails is een levensvatbaar alternatief gebleken voor de conventionele scheepvaart. De korte overtocht, slechts vijfendertig minuten, is een bonus voor chauffeurs en vrachtwagenbezitters die zo veel uren achter het stuur willen zitten als de regelgeving toestaat.

Het beste moet nog komen

Nu de Kanaaltunnel de verwachtingen heeft overtroffen door überhaupt geopend te worden, kan hij zijn verjaardag vieren met een aantal attracties. Er waren wachtrijen, hoge tarieven, wegvallende bestemmingen, stakingen, defecten en zelfs branden. Ondanks alles heeft de tunnel door de jaren heen zijn inherente veiligheid bewezen. Veel van de uitdagingen lagen buiten de controle van de exploitant. Brexit, iemand?

Niet veel technische hoogstandjes, bijna volledig aan het zicht onttrokken, zijn zo herkenbaar als de vaste verbinding tussen Engeland en Frankrijk. Als het dertig jaar na dato mogelijk was om een vijftig kilometer lange tunnel een buiging te laten maken, dan zou de Kanaaltunnel dat wel mogen. Misschien liggen de beste dertig jaar nog in het verschiet.

Verder lezen:

• Lichtpuntje in staking Britse chauffeurs
• Leven telt af over minder dan vier weken
• GoVolta bereikt Berlijn volgend jaar en Parijs in 2026
• SilverRail: passagiers van vliegtuigen naar slaaptreinen lokken