Eurovignetrichtlijn goedgekeurd, maar wat zijn de gevolgen voor het intermodaal verkeer?
Na vijf jaar onderhandelen zijn de nieuwe EU-regels voor tolheffingen een feit. Het Europees Parlement heeft op donderdag 17 februari de Eurovignetrichtlijn aangenomen. De nieuwe regels betekenen echter niet meteen goed nieuws voor intermodale operatoren, meent de UIRR.
De nieuwe regels zullen de exploitanten van waterstof- en batterij-elektrische vrachtwagens ten goede komen, aangezien zij aanzienlijke tolkortingen zullen krijgen. Op tijd gebaseerde tolheffingen zullen worden vervangen door op afstand gebaseerde heffingen, om meer te voldoen aan het principe “de gebruiker betaalt – de vervuiler betaalt”.
Dit alles lijkt op het eerste gezicht een stap vooruit naar een groener vervoersmodel. Maar volgens de International Union for Road-Rail Combined Transport (UIRR) vergroot de nieuwe richtlijn de versnippering van het regelgevingskader.
Nog steeds oneerlijke concurrentie
Volgens de UIRR heeft het wegvervoer onder de nieuwe regels nog steeds een duidelijk voordeel ten opzichte van het spoor wat betreft de vergoeding die wordt betaald voor het gebruik van de infrastructuur. “Het aandeel van de externe kosten van het wegvervoer dat door de overheidsbegrotingen wordt gedekt, zal hoog blijven. Wat een ongerechtvaardigde subsidie voor het wegvervoer oplevert.”
Spoor blijft betalen
“De voordelen van vrachtwagens op waterstof zijn wetenschappelijk nog steeds niet bewezen, terwijl elektrische goederentreinen die rechtstreeks worden aangedreven door hernieuwbare elektriciteit de heffing moeten blijven betalen om toegang te krijgen tot het spoor. Hetzelfde regime dus dat geldt voor een trein aangedreven door een diesellocomotief”, aldus de overkoepelende organisatie.
“De op CO2 gebaseerde differentiatie van toepasselijke wegentol zal het buitensporige marktaandeel van het langeafstandsvrachtvervoer versterken, waarbij de gewenste hervorming van de toegang tot het spoor niet is doorgevoerd.
Fragmentatie van het Europese regelgevingskader voor transport
De UIRR is ook kritisch over de implementatie van het op tijd gebaseerde tolsysteem, aangezien individuele lidstaten ervoor kunnen kiezen om vignetregelingen te behouden. “In plaats van het te verminderen, vergroot de wijziging van het Eurovignet de versnippering van het Europese regelgevingskader voor transport.”
Volgens de brancheorganisatie kan er geen interne markt bestaan waar lokale regels, vrijstellingen en wetenschappelijk onbewezen technologiekeuzes die van bovenaf worden opgelegd, de keuze van de markt bepalen voor een concurrerende dienst zoals transport”.
De Eurovignet-richtlijn werd in mei 2017 door de Europese Commissie voorgesteld als onderdeel van haar eerste mobiliteitspakket. Het belangrijkste doel is een stimulans te creëren voor milieuvriendelijkere vervoerswijzen. Hierbij speelt het principe dat de vervuiler betaalt een belangrijke rol. Vervuiling wordt beschouwd als een externe kost van het wegvervoer, waarvoor de weggebruiker tot dusverre niet in rekening is gebracht. Het is een van de externe kosten die de industrie zou moeten compenseren.
