Eenvoudigere staatssteun voor groen vervoer is een goede zaak, maar de interne concurrentie mag niet uit het oog worden verloren

Het voornemen van de Europese Commissie om de staatssteunregels voor groen vervoer te vereenvoudigen, zou rechtstreeks ten goede kunnen komen aan het spoor. Dat is uiteraard een heel belangrijke evolutie.

Bij het toekennen van subsidies en financiering moeten de Commissie en de lidstaten echter extra voorzichtig zijn, opdat geld dat voor ondersteuning is bestemd, de interne concurrentie op de markt voor goederenvervoer per spoor niet verstoord.

Andere segmenten van de markt mogen niet verstoord worden

“Legitieme staatssteun voor één activiteit mag geen concurrentieverstoring veroorzaken in andere segmenten van de markt voor goederenvervoer per spoor”, aldus de European Rail Freight Association (ERFA). “Het is belangrijk dat de transportbedrijven die met de nationale spoorwegmaatschappijen concurreren, erop kunnen vertrouwen dat meer staatssteun de concurrentie niet zal verstoren”, benadrukte ERFA-voorzitter Dirk Stahl.

Deze waarschuwing wordt niet zo maar gegeven. Er zijn wel degelijk goede redenen om te wijzen op het gevaar van concurrentievervalsing tussen de spoorgoederenvervoerders.

DB Cargo kan investeren dankzij steun

Neem bijvoorbeeld de situatie in Duitsland waar DB Cargo de afgelopen jaren steun heeft ontvangen. Volgens sommigen stelt de financiële steun die DB Cargo van de overheid krijgt het bedrijf in staat om te investeren in groei en expansie, wat anders onmogelijk zou zijn.

De huidige EU-staatssteunregels schrijven voor dat overheidsinterventie niet als staatssteun wordt beschouwd als deze onder marktvoorwaarden gebeurt. Op grond van artikel 107 van het EU-werkingsverdrag wordt staatssteun aan een bedrijf als financieel voordelig beschouwd voor dit bedrijf ten opzichte van zijn concurrenten. Maar hier is streng toezicht noodzakelijk.

ERFA wil vermijden dat kleinere spoorwegondernemingen niet meer kunnen concurreren met grote nationale spelers. Vereenvoudigde staatssteun heeft alleen effect en is alleen positief voor het spoor als geheel zolang ze gebaseerd is op open, transparante en niet-discriminerende procedures en duidelijke verenigbaarheidsvoorwaarden.

Vereenvoudigde procedures

Op 6 juli heeft de Europese Commissie regels voorgesteld om de procedures voor staatssteun aan groen vervoer te vereenvoudigen. Door de regels voor het verlenen van staatssteun te vereenvoudigen, staat de Commissie de lidstaten in feite toe om de projecten of sectoren te definiëren die financiering en subsidiëring nodig hebben, zonder de verplichting om die steunmaatregelen vooraf aan de Commissie aan te melden.

“Dit zal meer rechtszekerheid bieden, procedures vereenvoudigen en de administratieve rompslomp voor de lidstaten verminderen, terwijl de Commissie haar toezicht op staatssteun kan concentreren op de potentieel meest verstorende gevallen. Bovendien zal dit de transportsector in staat stellen om de groene en digitale transitie te omarmen in overeenstemming met de strategische doelstellingen van de EU”, aldus de Commissie.