Nieuwe EU-sancties hebben directe gevolgen voor het vervoer, spoor is de regel die de uitzondering bevestigt

De EU heeft een vijfde pakket sancties aangekondigd, waarbij onder meer Russische en Wit-Russische wegvervoerders evenals Russische schepen en door Rusland geëxploiteerde schepen de toegang tot EU-havens wordt ontzegd. Het goederenvervoer per spoor van Rusland naar Europa blijft wel mogelijk.

De Europese Raad keurde deze sancties op woensdag 6 april goed, op voorstel van de Europese Commissie. “Hoewel de gedetailleerde tekst nog niet beschikbaar is, is deze formeel goedgekeurd”, verklaarde advocaat Sebastiaan Bennink van BenninkAmar.

Essentiële goederen vallen niet onder het verbod

Het verbod op het vervoer van Russische schepen over de weg heeft geen betrekking op het vervoer van essentiële goederen. Daaronder verstaan we landbouw- en voedselproducten, humanitaire hulp en geneesmiddelen. Deze zijn namelijk belangrijk voor de EU.

De opname van de transportsector in de nieuwe lijst van sancties zal naar verwachting de mogelijkheden voor de Russische industrie om belangrijke goederen te kopen drastisch beperken, aldus de Europese Commissie. Het is voor het eerst dat de transportsector expliciet het doelwit is van de sancties van de EU tegen Rusland.

Sancties moeten Rusland pijn doen, maar neutraal blijven voor de belangen van de EU

De sector van het goederenvervoer per spoor is niet opgenomen omdat Rusland een landbrug is tussen Europa en China.

“De sancties zijn bedoeld om Rusland pijn te doen zonder de belangen van de EU te schaden. Daarom werden de maatregelen zorgvuldig afgewogen”, zei Kristian Schmidt, directeur Land Transport bij de EU. Hij voegde er nog aan toe dat de Russische Spoorwegen bij al de afkondiging van vorige sancties financieel gestraft werden.

“Dit heeft onvermijdelijk impact gehad, met een vraaguitval tot gevolg. Er is bovendien de verzekeringskwestie, iets waar we ons terdege van bewust zijn. In dit laatste geval duikt er een probleem op”, merkte hij op. Met het ‘verzekeringsprobleem’ verwees hij naar de wereldwijde terughoudendheid van verzekeringsmaatschappijen om vervoer op de corridor via Rusland te dekken vanwege de oorlogsrisico’s.

Importverbod op steenkool

Andere sancties die indirect gevolgen kunnen hebben voor de logistieke sector zijn het importverbod op kolen uit Rusland, het eerste verbod op een energiebron sinds het begin van de oorlog. Tot ongenoegen van Oekraïne heeft de EU zich nog steeds geen verbod op de invoer van olie en gas aangekondigd. Andere exportverboden, zoals op geavanceerde halfgeleiders, machines en transportmiddelen, hebben wel vorm gekregen. Er werd ook een volledig transactieverbod aangekondigd voor vier belangrijke Russische banken, waaronder VTB, de op één na grootste Russische bank. De volledige lijst met sancties vindt u hier.

De gevolgen voor de eigen business

Bij het bespreken van de sancties realiseerden de deelnemers uit de logistieke sector zich wel degelijk dat deze sancties de eigen business op een of andere manier schaden. Doet het verbod op Russische schepen bijvoorbeeld afbreuk aan de overslagcapaciteit in de haven van Kaliningrad, een Russische enclave?

Een track en trace technologiebedrijf vroeg zich terecht of het product dat het verkoopt ook geavanceerde halfgeleiders bevatte, een vraag waarop de twee aanwezige advocaten van BenninkAmar geen direct antwoord konden geven. “Je zult de tekst moeten bestuderen zodra deze beschikbaar is”, luidde hun antwoord.