Eenvoudigere staatssteun mag de interne concurrentie niet in de weg staan

Het voornemen van de Europese Commissie om de staatssteunregels voor groen vervoer te vereenvoudigen, zou rechtstreeks ten goede kunnen komen aan het spoor. Wat op zich een belangrijke evolutie mag worden genoemd.

Bij het toekennen van subsidies en financiering moeten de Commissie en de lidstaten echter extra voorzichtig zijn, omdat het geld dat voor de ondersteuning van groen vervoer is bestemd de interne concurrentie op de markt voor goederenvervoer per spoor zou kunnen verstoren.

EFRA waarschuwt

“Legitieme staatssteun voor één activiteit mag geen concurrentieverstoring veroorzaken in andere segmenten van de markt van het goederenvervoer per spoor”, aldus de European Rail Freight Association (ERFA). “Het is belangrijk dat de transportbedrijven die met de nationale spoorwegmaatschappijen concurreren, erop kunnen vertrouwen dat meer staatssteun de concurrentie niet zal verstoren”, benadrukte ERFA-voorzitter Dirk Stahl.

De waarschuwing afgevuurd door ERFA kwam er niet zo maar. Er zijn wel degelijk goede redenen om de dreigende risico’s van concurrentievervalsing tussen vervoerders van goederen via het spoor in focus te brengen.

Zo wordt onder andere gekeken naar de situatie in Duitsland en het geval van DB Cargo, een geval dat door de Commissie wordt onderzocht. Volgens critici stelt de financiële steun die DB Cargo van de overheid krijgt het bedrijf in staat om te investeren in zijn groei en expansie, wat anders onmogelijk zou zijn.

Een wankel evenwicht

De huidige EU-staatssteunregels schrijven voor dat overheidsinterventie niet als staatssteun wordt beschouwd als deze onder de marktvoorwaarden wordt aanvaard. Is dit niet het geval, dan wordt op grond van artikel 107 van het EU-werkingsverdrag, staatssteun aan een bedrijf beschouwd als steun die het bedrijf bevoordeeld ten opzichte van zijn concurrenten.

Dit is een situatie die ERFA kost wat kost wil vermijden, kleinere spoorwegondernemingen moeten kunnen blijven concurreren met grote nationale spelers. Vereenvoudigde staatssteun zou alleen effect hebben en gunstig zijn voor het spoor als geheel zolang het gebaseerd is op open, transparante en niet-discriminerende procedures en duidelijke verenigbaarheidsvoorwaarden, benadrukte de vereniging.

Vereenvoudigde staatssteun

Op 6 juli heeft de Europese Commissie een verordening voorgesteld waarin regels worden ingevoerd om de procedures voor staatssteun aan groen vervoer te vereenvoudigen. Door de regels voor het verlenen van staatssteun te vereenvoudigen staat de Commissie de lidstaten in feite toe om de projecten of sectoren te definiëren en uit te kiezen die financiering en subsidiëring nodig hebben, zonder de verplichting om steunmaatregelen vooraf aan de Commissie aan te melden.

“Dit zal rechtszekerheid bieden, de procedures vereenvoudigen en de administratieve rompslomp voor de lidstaten verminderen, terwijl de Commissie haar toezicht op staatssteun kan concentreren op de potentieel meest verstorende gevallen. Bovendien zal dit de transportsector in staat stellen om de groene en digitale transitie te omarmen in overeenstemming met de strategische doelstellingen van de EU”, aldus de Commissie.