Datacollectie-systeem voor energieverbruik trein vanaf januari 2022 verplicht

Alle infrastructuurmanagers in de EU moeten in januari 2022 over een datacollectie-systeem beschikken voor het energieverbruik van treinen. Dat is de volgende stap in de toepassing van EU-wetgeving die het verplicht stelt om data over energieverbruik van treinen uit te wisselen tussen diverse lidstaten. Energiemanagement-deskundige Bart van der Spiegel van Infrabel praat de spoorsector hier tijdens RailTech Europe verder over bij.

Sinds oktober vorig jaar is IRS 90930 van kracht, de nieuwe standaard voor de behandeling en toewijzing van energieverbruik van de treinen. De regelgeving schrijft voor dat er energiemeetapparatuur geïnstalleerd moet worden in alle nieuwe en vernieuwde locomotieven en passagierstreinen, maar bevat ook vereisten voor de datacollectie en de verdere verwerking door de infrastructuurbeheerders. “De IRS 90930 vervangt het UIC 930 Leaflet dat sinds 2009 van kracht is”, legt Van der Spiegel uit.

Energieverbruik correct toewijzen

“Het voordeel van deze meters is dat de infrastructuurbeheerder het gebruik correct kan toewijzen per trein. De vervoerder krijgt inzicht in de energie-efficiëntie van materieel. Treinen verbruiken ook minder energie door op tijd te rijden en als ze voor zijn op hun schema uit te bollen, zoals in Nederland al met behulp van de TimTim-app gebeurt. Ook stimuleert het vervoerders om aan het einde van de treindienst de verwarming uit te schakelen.” Automatic Train Operation is volgens Van der Spiegel tevens een middel voor vervoerders om energiezuiniger te rijden. Een energiemeter zorgt op zich niet voor de energiebesparingen, maar het is wel een noodzakelijke voorwaarde om enkel te betalen voor het werkelijke verbruik.

In november vorig heeft de Europese spoorsector een sectordeclaratie gepubliceerd waarmee de branche aangeeft zich te committeren aan de nieuwe regelgeving. “De IRS 90930 is vrijblijvend. In de sectordeclaratie hebben we concrete afspraken gemaakt over het plaatsen van energiemeters in de trein, de kwaliteit waar ze aan moeten voldoen, de communicatie naar de wal en afspraken over het tijdig sturen en uitwisselen van de data. De uitwisselingen van data tussen de landen moet volgens de afspraken in de IRS 90930 gebeuren.”

Gegevens uitwisselen

De Commissie wil dat alle landen een systeem in gebruik hebben genomen om de gebruikte energie te kunnen toewijzen en de gegevens uit te wisselen tussen de verschillende landen. De gegevens moeten worden gestuurd naar het land waar het verbruik plaatsvond. Elk land moet in staat zijn om die verbruiken ook te valideren, ontbrekende data aan te vullen en toe te wijzen aan de juiste verbruiker. Dit alles is volgens de energiemanagement-deskundige al verplicht sinds juli 2020.

Om de EU-regelgeving goed te kunnen toepassen werken negen landen samen in het Eress-partnership. Hierin zijn de infrastructuurmanagers van Nederland, België, Denemarken, Finland, Noorwegen, Zweden, Zwitserland sinds enkele jaren vertegenwoordigd. Onlangs zijn de infrastructuurmanagers van Luxemburg en Spanje ook lid geworden.

Samenwerkingsverband Eress

De partijen binnen Eress hebben Erex ontwikkeld, een modulaire oplossing om de facturatie van energieverbruik door rollend materieel af te handelen dat in de afgelopen jaren door een aantal van deze landen is geïmplementeerd. “Luxemburg en Spanje zitten nog in de opstartfase en zijn aan het uittesten hoe ze meetgegevens kunnen verzamelen en verwerken. Er moet bijvoorbeeld ook nog aanpassingen worden gedaan aan de systemen om de gegevens goed te kunnen doorsturen conform de nieuwe IRS 90930.”

“Ook Frankrijk en Duitsland zijn bezig met het verbeteren van hun energiebeheersysteem, maar dan buiten het Eress-samenwerkingsverband. Tsjechië heeft het systeem recent vernieuwd, Oostenrijk heeft ook een systeem en Hongarije is ook iets aan het bouwen.” De energiemanagement-deskundige vermoedt dat vele andere landen nog geen systeem hebben voor het behandelen en toewijzen van de energieverbruiken van de treinen. “Mogelijk zal de Europese Commissie in de toekomst controleren hoe ver de verschillende EU-landen zijn met het invoeren van zo’n settlement-systeem.”

Bart van der Spiegel geeft op 30 maart een presentatie over welke stappen infrastructuurbeheerders en -vervoerders moeten nemen om aan de Europese regelgeving te voldoen. Klik hier voor de uitnodiging van Infrabel en schrijf je gratis in.

Lees meer over RailTech Europe:

• RailTech.com brengt gratis European Year of Rail magazine uit
• Wie zijn de genomineerden voor de RailTech Innovation Awards 2021?
• ‘Grootste belemmering voor North Sea-Baltic railcorridor is ontbreken ERTMS’
• Rusland zet dit jaar eerste autonome reizigerstrein in op reguliere dienstregeling
• ‘Vertraging bij uitrol ERTMS is niet zo dramatisch’
• ‘Gelijk speelveld komt Europees spoorvervoer ten goede’
• Elisabeth Werner (DG Move): investeer opbrengsten kilometerheffing trucks in het spoor
• Rail Baltica over de voordelen van een greenfield-situatie