Kunnen de BRI-belangen van China helpen bij het oplossen van de crisis tussen Oekraïne en Rusland?

Terwijl de hele wereld de oorlogshandelingen in Oekraïne nauwlettend in de gaten houdt, wacht de sector van het goederenvervoer per spoor op een reactie van China om te zien hoe de zaken zich zullen ontwikkelen op de Nieuwe Zijderoute. De Chinese president Xi Jinping en de Russische president Vladimir Poetin hadden gisteren een telefoongesprek, waarbij Xi uitlegde dat het conflict indruist tegen de geo-economische belangen van China.

Xi Jinping heeft onlangs nog het belang van Oekraïne voor de Chinese BRI onderstreept. In een nota die hij in januari 2022 naar de Oekraïense president stuurde, benadrukte hij hoe belangrijk de ontwikkeling van het strategisch partnerschap tussen China en Oekraïne was voor respectievelijk zijn land en voor de zijderoute.

Betrekkingen tussen Rusland en China zijn vrij goed

Tegelijkertijd zijn de betrekkingen tussen Rusland en China vrij goed. Op politiek niveau steunen de twee landen elkaar, terwijl Rusland een cruciaal onderdeel is van de Nieuwe Zijderoute, die heel wat spoorverkeer aantrekt.

“China steunt Rusland en Oekraïne om de kwestie door middel van onderhandelingen op te lossen. Het fundamentele standpunt van China over het respecteren van de soevereiniteit en de territoriale integriteit van beide landen en het naleven van de doelstellingen en principes van het VN-Handvest is niet gewijzigd”, zei Xi terwijl hij met Poetin sprak.

Bovendien benadrukte hij dat zijn land bereid is om met alle partijen in de internationale gemeenschap samen te werken om te pleiten voor een gemeenschappelijk, alomvattend, coöperatief en duurzaam veiligheidsconcept en om het internationale systeem, met de Verenigde Naties als kern en de internationale orde op basis van internationaal recht, te verdedigen.

Kan China als tussenpersoon optreden?

Ondanks dat Xi niet verwijst naar een Russische invasie in Oekraïne en het optreden bestempelt als militaire interventie, en ondanks het feit dat de woordvoerster van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken zich openlijk verzet tegen de sancties van de VS en de EU tegen Rusland en hun effectiviteit en motieven in twijfel trekt, lijkt China bereid te fungeren als tussenpersoon in het conflict tussen Oekraïne en Rusland.

Xi zei zelfs tegen Poetin dat individuele landen de mentaliteit van de Koude Oorlog moeten opgeven en via onderhandelingen een oplossing moeten vinden. Voor China staat door dit conflict veel op het spel. Sancties hebben bijvoorbeeld onrechtstreeks ook invloed op het land. Hua Chunying, de woordvoerster van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken, benadrukte dat bij de behandeling van de kwestie Oekraïne en de betrekkingen met Rusland, de VS en de EU de legitieme rechten en belangen van China en andere partijen niet mogen geschaad worden.

Afgezien van het risico twee cruciale partners voor zijn BRI-project te verliezen, zal China ook indirect lijden onder de opgelegde sancties waardoor het zijn bereik van de Nieuwe Zijderoute niet meer kan uitbreiden. China staat niet te trappelen om de financiële verliezen van investeringen uit het verleden die nutteloos dreigen te worden en om de beperkingen in de wereldwijde toeleveringsketens en handel te ondergaan. Als gevolg hiervan zou Xi Jinping inderdaad kunnen overwegen in te grijpen door te helpen bij het oplossen van de crisis.