Sancties tegen Rusland blijven in ieder geval tot begin 2023 van kracht

De Europese Raad heeft op 26 juli besloten om de bestaande economische sancties tegen Rusland met zes maanden te verlengen tot 31 januari 2023. Deze verlenging met zes maanden zou nog verder verlengd kunnen worden als de situatie op de een of andere manier niet stabiliseert.

In feite zijn de sancties tegen Rusland sinds 2014 van kracht, meer bepaald naar aanleiding van het eerste gewapende conflict tussen Oekraïne en Rusland tijdens de Donbass-oorlog. In februari 2022 werden ze verlengd en nog uitgebreid als reactie op de oorlog die uitbrak op Oekraïense bodem.

Goede wil is vereist

De sector van het goederenvervoer per spoor moet zich dus voorbereiden op minstens nog enkele maanden van doorvoer- en vervoersbeperkingen. De geschiedenis leert dat het opheffen van sancties in dergelijke omstandigheden lange beoordelingsprocessen met zich meebrengt. Een noodzakelijke voorwaarde is de aanwezigheid van goede wil, iets wat voorlopig nog ver in het verschiet lijkt te liggen.

Vanuit een ander, meer cynisch perspectief zou men kunnen beweren dat het opheffen van de sancties ook een kwestie is van hoe ver de internationale toeleveringsketens en economieën willen gaan wat betreft de sancties tegen Rusland.

Tegen de achtergrond van de energie- en voedselcrisis, zou de EU haar standpunt kunnen heroverwegen en de maatregelen tegen Rusland versoepelen. Voorlopig is dit echter niet meer dan een theoretisch scenario, gezien de aanhoudende oorlogssituatie in Oekraïne.

Russische Spoorwegen vragen opheffing sancties aan

Een paar dagen geleden heeft het staatsbedrijf Russische Spoorwegen de Europese Commissie officieel verzocht de sancties tegen het bedrijf op te heffen, dit omdat ze een schending van de internationale wetgeving zouden inhouden. RZD was een van de eerste juridische entiteiten die op de sanctielijsten van de EU kwam, slechts enkele dagen nadat de oorlog in Oekraïne uitbrak – meer bepaald op 27 februari 2022.

Volgens het bedrijf schaden de EU-sancties de internationale rechten van de treinpassagiers. “De sancties zijn gericht op het beperken van het vermogen van de Russische Spoorwegen om sociaal belangrijke humanitaire functies uit te voeren en zijn daarnaast discriminerend ten opzichte van de bevolking van de Russische Federatie. Bovendien zijn ze in tegenspraak met het internationaal recht”, aldus RZD.

Volgens RZD spreekt de EU zichzelf tegen door treinen enerzijds te classificeren als luxegoederen voor Russische burgers en anderzijds het spoorvervoer als massatransportmiddel en CO2-neutraal voor te stellen.

Ook het financiële karakter van de sancties werd onder de loep genomen. De RZD benadrukte dat het niet mogen werven van fondsen gelijk staat aan een schending van juridische principes, wat zich in feite vertaalt in een schending van vrij zakendoen en het bezit van eigendom zoals gepostuleerd in de oprichtingsdocumenten van de EU”.