5G maakt zijn entree op het Nederlandse spoor via draadloze assenteller

In de Nederlandse spoorwereld is een nieuw innovatief product op komst: een draadloze assenteller die werkt op 5G. Infrabeheerder ProRail en innovator Rail Connect werken de komende drie jaar aan dit product. Volgens Rail Connect-directeur Jan-Wick Kranenburg kan de nieuwkomer de uitrol van ERTMS met tien jaar versnellen en miljoenen euro’s besparen.

Vijf jaar geleden vroeg ProRail of er een draadloze app kon worden bedacht om treinen in het havengebied te detecteren. Kranenburg bedacht toen samen met zijn zakenpartner een oplossing in de vorm van een draadloze assenteller. Op havenlijnen rijden alleen goederentreinen, maar ProRail heeft geen inzicht in de exacte locatie van de wagons en locomotieven. De draadloze assenteller die werkt op 5G kan daar een oplossing voor aanreiken.

Nieuwe manier van aanbesteden

Vanuit het programma ERTMS werden vervolgens diverse aanvragen gedaan, waarbij een nieuwe manier van aanbesteden werd toegepast. Volgens directeur Kranenburg bood deze manier van aanbesteden een geschikte kans om de draadloze assenteller voor treinbeveiliging verder te ontwikkelen.

De draadloze assenteller werkt op 5G, een relatief nieuwe technologie voor de spoorsector. Kranenburg: “ProRail werkt nu met kabels en de verandering is dus ingrijpend. Draadloze technologie is uiteraard fundamenteel anders dan bekabelde technologie. Door met elkaar in gesprek te gaan en de juiste specificaties op te stellen, kunnen we aantonen dat de nieuwe technologie werkt. Met deze innovatie kunnen we de veiligheid en betrouwbaarheid van het spoor naar een hoger niveau tillen.”

Draadloze assenteller is een Europese primeur

De ontwikkeling van een draadloze assenteller is een Europese primeur. “Als dit lukt, zal het effect ervan enorm zijn. Werkelijk iedereen in Europa zal dit product willen hebben. Hierdoor kan de invoering van ERTMS tien jaar sneller dan gepland gebeuren en wordt er ook nog eens op de kosten bespaard. In dat verband spreken we over een besparing van zelfs miljoenen euro’s.”

Overtuigd van de kansen op slagen

De directeur gelooft vast in zijn plan. “We zijn ervan overtuigd dat dit project zal slagen. Het komt er nu op aan om samen met ProRail aan te tonen dat de draadloze assenteller ook geschikt kan worden gemaakt voor treinbeveiliging. Alles moet perfect werken. Nogmaals, het gaat om treinveiligheid en op dat vlak worden er geen concessies gedaan.”

Kranenburg en zijn bedrijf Rail Connect hebben de ambitie om binnen drie jaar heel Nederland te voorzien van deze innovatieve draadloze assenteller. Maar wat doet zo’n assenteller concreet? “Het woord zegt het al, hij telt assen. Of anders uitgedrukt: de assenteller telt wielen. Zo weten we wanneer een trein een bepaald vak binnenkomt, maar ook wanneer die trein het vak weer verlaat en het vak vrij is voor ander treinverkeer.”

Assentellers op zich zijn niet nieuw, draadloze assentellers daarentegen wel. “Het nieuwe ERTMS vervangt het oude ATB-beveiligingssysteem. De basis van ERTMS wordt precies gekenmerkt door het gebruik van assentellers. De huidige assentellers vereisen bedrading voor stroom- en datacommunicatie. Dit betekent dat er veel kabels getrokken moeten worden voor 20.000 assentellers. Dat betekent veel graven langs het spoor en veel graven kost veel tijd en geld”, legt Kranenburg uit.

Nieuwe manier van aanbesteden biedt veel kansen

De directeur prijst de nieuwe manier van aanbesteden van ProRail. “Deze biedt inderdaad veel kansen. Als het bij de traditionele manieren was gebleven, was dit idee nooit van de grond gekomen. Daarmee neemt ProRail nu ook een risico, maar er zijn ook voordelen aan verbonden. In plaats van een opdracht te krijgen en die uit te voeren, kunnen we nu actief nadenken over hoe het beter, duurzamer en sneller kan. Dat is in mijn ogen een win-winsituatie.”

Het duurt drie jaar om draadloze assentellers te ontwikkelen. In die tijd is er nog veel werk aan de winkel. “We gaan nu samen met ProRail de specificaties opstellen en de vraag beantwoorden: hoe kunnen we draadloze communicatie inzetten voor treinbeveiliging? Dat is een heel belangrijke fase, want deze fase bepaalt hoe het product er uiteindelijk uit komt te zien. We zullen laten zien dat dit echt werkt en dat het de veiligheid op het spoor verbetert.”