Reportage: inzet spoorvernieuwingstrein hand in hand met maatwerk

De P93-spoorvernieuwingstrein gaat zijn tweede week in bij de spoorwerken tussen Oudenaarde en Ronse. In de Vlaamse Ardennen moet het 400 meter lange voertuig over een traject van 10 kilometer dwarsliggers vervangen. Naast de geautomatiseerde vervanging, wordt er ook op traditionele wijze gewerkt waarbij op sommige delen van het spoortraject maatwerk nodig is.

De spoorvernieuwingstrein wordt voor de tweede week op rij ingezet bij de spoorwerken tussen Ronse en Oudenaarde. Dat gebeurt op een paar honderd meter voorbij de Louise-Marie tunnel. Het traject voor de tunnel en een paar honderd meter na de tunnel bij de spoorboog, is uitgevoerd met spoorkranen.

“Doordat het spoor in de bocht helt, is het niet geschikt om met de P93 gedaan te worden”, vertelt Thomas Baeken tijdens een persbezoek aan de mobiele spoorwerf, een totale lijn onderbreking (TLO) van twee maanden die eind augustus ten einde loopt. Dan wordt het werk in de avonden voortgezet. “Bovendien moet ter hoogte van de tunnel ook de fundering vernieuwd worden en daarvoor is de P93 ook niet geschikt.”

20.000 dwarsliggers vervangen

De werkzaamheden tussen Ronse en Oudenaarde liggen op schema, de P93 spoorvernieuwingstrein legde vorige week drie kilometer af en heeft nog zeven kilometer te gaan. In totaal worden er in de Vlaamse Ardennen over twaalf kilometer spoor 20.000 dwarsliggers vervangen, waarbij het werk op sommige plaatsen om technische redenen op traditionele wijze wordt uitgevoerd.

Met het 400 meter lange werktuig van Infrabel verloopt het werk dubbel zo snel. “De trein werkt aan een snelheid van zo’n kilometer spoor per dag”, aldus Baeken die vertelt dat de machine, die ooit dertig miljoen euro koste, erg in trek is en bijna dagelijks ingezet wordt bij spoorwerken in België. “We hadden altijd twee exemplaren, maar de tweede is inmiddels afgeschreven en niet meer operationeel. Daarom wordt deze trein veel gebruikt.”

Dwarsliggers op de trein opgeslagen

De lengte van de werktrein, die door twee locomotieven wordt getrokken, heeft vooral een logistieke functie. Op het dek kunnen de nieuwe en oude dwarsliggers namelijk opgeslagen worden. Een mobiele kraan rijdt over het treindek heen-en-weer en voert oude dwarsliggers af om vervolgens nieuwe mee terug te nemen naar het punt waar de vervangingen plaatsvinden. De oude dwarsliggers worden afgevoerd en bij een recyclebedrijf klein gemaakt.

Al rijdend trekt de P93 spoorstaven uit elkaar, waarna de oude dwarsliggers opgeschept worden en de nieuwe geplaatst worden. Zodra de nieuwe bielzen gelegd zijn, vallen de spoorstaven weer op hun plaats. Werknemers in een cabine op spoorhoogte zorgen er vervolgens voor dat de spoorstaven bevestigd worden aan de dwarsliggers.

Assistentie P93 door Mobix-medewerkers

Medewerkers van Infrabel bedienen de trein en worden in de werkzaamheden ondersteund door spooraannemer Mobix die de tender voor de spoorrenovatie in de Vlaamse Ardennen eerder binnenhaalde. Op trajecten waar de spoorvernieuwingstrein niet ingezet kan worden, voert de spooraannemer het werk uit met traditionele spoorkranen.

Op sommige trajecten komt daar overigens manueel maatwerk bij kijken. Zo heeft de spooraannemer op de Scheldebrug in Oudenaade de betonnen dwarsliggers vervangen door rubberen exemplaren. De kunststof dwarsliggers zijn onderdeel van een Infrabel-test waarbij de spoorinfrabeheerder wil kijken of de rubberen dwarsliggers geluiddempend werken. “Door oneffenheden in het spoordek werden er verschillende diktes van de onderleggers gevraagd”, legt Jeroen De Roeck, operationeel directeur Rail bij Mobix, uit.

Vakantie maakte personeelsplanning tot uitdaging

Voor Mobix is de spoorrenovatie in Ronse momenteel het grootste project dat de aannemer heeft lopen. In totaal lopen er tachtig mensen rond op de werf. “Door de vakantieperiode was het een behoorlijke klus om de nodige spoorwerkers bij elkaar te krijgen, maar dat hebben we intern bij Mobix kunnen oplossen. Sommige werknemers hebben hun vakantie vervroegd of uitgesteld”, vertelt De Roeck die in de groep 300 spoorwerkers in dienst heeft.

Op steenworp afstand van de Scheldebrug, is ook het dek van de brug van de Minderbroederstraat onder handen genomen. De constructie van de brug in gewapend beton liet het plaatsen van dwarsliggers niet toe, waardoor Mobix genoodzaakt was railondersteuning parallel aan het spoor te voorzien. De spoorstaven zijn gelegd op een krimpvaste epoxymortel, terwijl de bouten door deze mortel in het gewapende betonnen brugdek zijn geboord.

Opstoppen van spoor gebeurt enige tijd na vervanging dwarsliggers

Kort voor deze brug heeft Mobix ook een uitzettingstoestellen geplaatst om uitzetting van het rails door de warmte op te vangen. De volgende stap in de renovatiewerken ter hoogte van de brug is het egaliseren van de rails door middel van een opstopmachine, waarvan de spooraannemer er eentje in bezit heeft.

Lees ook: Grondige vernieuwing van de spoorlijn Oudenaarde-Ronse