Eerste spadesteek voor nieuwe Brusselse tramlijn
De MIVB en Brussel Mobiliteit hebben officieel de aftrap gegeven voor de werken voor de bouw van tramlijn 10. De nieuwe tramlijn moet het militair hospitaal van Neder-Over-Heembeek met het stadscentrum verbinden. De lijn is 5,5 kilometer lang, telt 10 nieuwe haltes en heeft een potentieel tussen 1.600 en 2.400 reizigers per uur tijdens de spits.
Deze nieuwe lijn moet het stadscentrum en Neder-Over-Heembeek met elkaar verbinden, dankzij een efficiënte en structurerende bediening tussen Rogier en Militair Hospitaal. Niet alleen kunnen de inwoners van Neder-Over-Heembeek het centrum van de hoofdstad gemakkelijk bereiken, maar iedereen kan zo ook vlot gebruik maken van de verschillende voorzieningen in Neder-Over-Heembeek.
De werf van tram 10 startte met werken van de nutsbedrijven. Vivaqua, Sibelga of telecomoperatoren profiteerden van de werf om hun onderhouds- en herstellingswerken uit te voeren. Deze fase begon in maart 2022. De rioleringswerken volgden. Vandaag begint de MIVB met de aanleg van de tramsporen. Deze fase duurt tot het najaar van 2024, wanneer de eerste trams er kunnen rijden. De wegwerkzaamheden van Brussel Mobiliteit lopen parallel met deze van de MIVB en zijn gepland tot 2025.
Het terrein zal worden verdeeld in verschillende werkzones die achtereenvolgens worden uitgevoerd om de gevolgen voor omwonenden en handelaars te beperken. De werf noodzaakt 3.150 meter spoorbalken, 134 geprefabriceerde spoormodules en meer dan 400 tussenliggende prefab-platen, 5.000 vierkante meter in de modules ingebakken stenen, bijna 1.900 meter afvoergeulen in blauwe steen, meer dan 7.500 betonnen dwarsliggers en evenveel duizenden accessoires voor de bevestiging en bescherming van de sporen.
Traject
Het project begon in 2019 met de impactstudies om de vervoerswijze en het traject te bepalen. Deze studies analyseerden de context, bevestigden de behoefte aan en de keuze voor de tram en bepaalden hoe de tramlijn in de praktijk wordt uitgevoerd. De inwoners, de Stad Brussel, het Brussels Gewest en de MIVB werkten hand in hand om een consensus te bereiken over het traject van tram 10. Met een multicriteria-analyse kon elke partij gewicht toekennen aan verschillende factoren zoals vervoersefficiëntie en het welzijn van de omwonenden. Deze analyse werd aangevuld met een online-enquête, in een poging de werkelijke behoeften en prioriteiten in kaart te brengen en zo tot het best mogelijke compromis te komen.
Overleg
Gedurende het hele project speelde overleg een centrale rol. Deze participatieve aanpak was een grote uitdaging voor de MIVB, het Gewest, de Stad Brussel en de inwoners, die elkaar raadpleegden over complexe kwesties en samen afspraken maakten voor het algemeen belang. Maar het is ook deze aanpak die het project tot een succes maakte, aangezien het in recordtijd op de sporen kon worden gezet.
De reglementering voorziet in een openbaar onderzoek, waarin iedereen een project kan raadplegen en zijn mening kan geven. De overlegcommissie houdt vervolgens in haar analyse rekening met deze verschillende meningen alvorens tot een oordeel te komen. Maar de MIVB wou nog een stapje verder gaan. Het doel was het tramproject van Neder-Over-Heembeek bekend te maken vóór de aanvraag van de bouwvergunning en een consensus te bereiken tussen de verschillende belanghebbenden.
Voor zowel de effectenstudie als de studie voor de aanleg werd een representatief en divers burgerpanel samengesteld. Dit panel kreeg de gelegenheid in alle openheid deel te nemen aan de vergaderingen en inzicht te krijgen in de voortgang van een project van deze omvang. De MIVB, het Gewest en de Stad Brussel konden op hun beurt beroep doen op de lokale expertise van de burgers, wat een belangrijke toegevoegde waarde was bij de ontwikkeling van het project.
Er werden verschillende informatiesessies gehouden om de rest van de lokale bevolking te informeren over de voortgang van het project. Er werden ook tal van informatiekanalen ter beschikking gesteld, zoals een speciale website, een Facebook-pagina, een WhatsApp-groep, een telefoonnummer, maar ook een “huis van de tram”, waar iedereen informatie kon krijgen en vragen kon stellen. Na de impactstudie, de goedkeuring van het traject en de keuze voor de tram als vervoerswijze door de gewestelijke en gemeentelijke overheden in februari 2020, diende de MIVB op 19 november 2021 de aanvraag in voor een stedenbouwkundige vergunning voor de aanleg van de openbare ruimte rond dit traject van 5,5 kilometer.
In deze context was de ontwikkeling van het Zavelputplein het onderwerp van een workshop samen met de bewoners. Van de inrichting van het plein, de toevoeging van de tram, de aanwezigheid van een speelplein, iedereen kon zijn wensen kenbaar maken. Uit dit werk kwamen drie schetsen voort. Zij zijn gekozen via een online stemming in juni 2021. Naast een toelichting bevat het vergunningsdossier een milieueffectrapport van 250 bladzijden, de voor het tracé uitgevoerde effectenstudies en uiteraard alle inrichtingsplannen voor de verschillende zones van gevel tot gevel.
Waterinfiltratie
Na het openbaar onderzoek werden de plannen van de MIVB op verzoek van urban.brussels en het overlegcomité op een aantal punten gewijzigd. Wat het milieu betreft, werd het project enigszins aangepast om de waterinfiltratie te maximaliseren, beplanting toe te voegen en de aanwezige fauna te behouden. Er gebeurden ook enkele aanpassingen aan de indeling, bijvoorbeeld van het Zavelputplein, wijzigingen aan de wegbekleding van een fietspad en optimalisaties van de parkeer- en leveringsruimten. Ten slotte zijn enkele veiligheidsaspecten geoptimaliseerd, door bomen te verplaatsen en de bewegwijzering en de geleiding voor slechtzienden te verbeteren. Op 10 november 2022 kreeg de MIVB de bouwvergunning voor tramlijn 10.”
Lees ook:
