Finse ondernemers stellen naast tunnelproject ook hogesnelheidslijn Stockholm-Oslo voor

Een nieuw particulier initiatief wil de Scandinavische hoofdsteden Stockholm en Oslo in slechts 90 minuten per hogesnelheidstrein met elkaar verbinden – een reis die momenteel bijna vijf uur duurt met de trein. Het nieuwe ambitieuze plan komt van de Finse ondernemer Peter Vesterbacka en zakenpartner Kustaa Valtonen, die ook al jaren werken aan een plan voor een spoortunnel tussen Helsinki-Tallinn.

Het voorstel schetst een verhoogde spoorlijn, geïnspireerd op China’s hogesnelheidsspoorwegsystemen, meldde het Zweedse dagblad Dagens Nyheter (DN). De ondernemers, met hun bedrijf FinEst Bay Area Development, beweren dat de bouw binnen acht jaar kan worden voltooid, met een openingsdatum in 2033 als streefdatum. De bouw zou ongeveer 13 miljard euro (150 miljard SEK) kosten,

Het is niet de eerste keer dat er een ambitieus plan komt van de Finse zakenpartners, die ook wel ‘Finse startup-legendes’ worden genoemd. Hun plan voor een tunnel door de Finse Golf tussen Helsinki en de Estse hoofdstad Tallinn is al jaren in de maak. Dat plan, dat ze in detail uitlegden in een eerder interview met RailTech, is zeker nog niet opgegeven, maar vordert naar verluidt traag en de oorspronkelijke voltooiingsdatum van 2024 is niet gehaald.

Grote verwachtingen

Finest Bay Area Development bevindt zich momenteel in de vroege planningsfase en heeft gemeenten langs de voorgestelde route benaderd om gesprekken te beginnen. In een brief aan lokale overheden schreef het bedrijf dat de mening van gemeenten “van groot belang” is en vroeg om bijeenkomsten in september.

Omdat het hogesnelheidsspoorconcept op pijlers zou rusten, zou de volledige lijn van 460 kilometer tussen de twee hoofdsteden veel van de dure tunnels en landaankoop vermijden die bij de aanleg van conventionele spoorwegen komen kijken.

“Wij geloven in tien miljoen reizen per jaar, waarbij de investering zich binnen 20 jaar terugverdient,” vertelde Valtonen aan DN, waarbij hij verwees naar de interesse van pensioenfondsen en andere particuliere investeerders. “De sleutel is dat de spoorlijn in een paar jaar gebouwd moet worden. Zo breng je de economie op gang.”

Concurrerende visies

Het voorstel voor de spoorlijn is niet het eerste. Het gemeentelijk en regionaal bedrijf Oslo-Sthlm 2.55 pleit al lang voor een verbeterde spoorcorridor die de reistijd zou verkorten tot minder dan drie uur voor ongeveer de helft van de kosten, 7 miljard euro. Ondertussen wint de route aan strategisch belang. Het staat op de herziene TEN-T netwerkkaart van de EU, een teken dat het in aanmerking kan komen voor medefinanciering door de EU om de oost-westverbindingen in Scandinavië te verbeteren.

De Zweedse regering, die onlangs plannen voor nieuwe hogesnelheidslijnen tussen Stockholm, Göteborg en Malmö heeft geannuleerd, heeft in plaats daarvan belangstelling getoond voor de Oslo-route. De Zweedse premier Ulf Kristersson noemde het “in principe een veel beter idee” dan de eerder geschrapte projecten en minister van Transport Andreas Carlson heeft erop gewezen dat de lijn deel uitmaakt van het TEN-T netwerk van de EU.

Hoe zit het met de tunnel?

Vesterbacka en Valtonen zijn geen vreemden voor gedurfde ideeën over infrastructuur. Ze hebben eerder een tunnel tussen Helsinki en Tallinn gepromoot – een project dat is vastgelopen door politieke en regelgevende vertragingen in Estland. Maar ze beweren dat deze ervaring hen heeft voorbereid op de omvang van het project Stockholm-Oslo.

Zoals gezegd hebben de Finse zakenpartners het tunnelproject nog lang niet opgegeven, en het heeft al een tijdje geen internationale krantenkoppen gehaald. In een interview met het platform Invest Estonia zei Valtonen dat ze voorspellen dat de tunnel in 2032 open zal gaan. “Het bouwen van de tunnel duurt slechts ongeveer twee jaar, met vijf jaar om het hele project te voltooien. Gelukkig staat het hoog op de agenda van de huidige regering.” Oorspronkelijk was het de bedoeling dat de tunnel eind 2024 klaar zou zijn, een tijdlijn die al erg krap leek voor een project van deze omvang.

In 2021 ondertekenden de regeringen van Estland en Finland een Memorandum van Overeenstemming (MoU) over wederzijdse samenwerking in de transportsector, inclusief grootschalige transportprojecten zoals de Helsinki-Tallinn spoortunnel. Er zijn echter geen harde toezeggingen gedaan. De tunnel is als potentieel project toegevoegd aan de kaarten van het trans-Europese vervoersnetwerk (TEN-T).

FinEst Bay Area Development zei vorig jaar “goede vooruitgang” te hebben geboekt, maar betreurde het dat de Estse minister van Infrastructuur vertrekt, op Facebook. “De ministerspost is erg winderig geweest, want we tellen dat dit de 6e minister tot nu toe was met wie we het genoegen hebben gehad om samen te werken gedurende de 8 jaar dat ons project loopt. Ik kijk uit naar minister #7. Ik hoop dat de volgende lang genoeg blijft om echt iets met ons te kunnen bereiken.”

In december vorig jaar vertelde Vesterbacka aan het Finse iltalehti dat de geschatte kosten van de tunnel rond de 15 miljard euro liggen en dat er tot nu toe een paar miljoen euro is uitgegeven. Hij zei dat het project in Estland wordt vertraagd door de werkomgeving voor grote particuliere projecten die verschilt van die in Finland. In het bijzonder omdat er tussen de landen verschillen zijn in de procedures voor milieueffectrapportage (MER).

Het plan is om zowel het Oslo-Stockholm hogesnelheidslijnproject als het tunnelproject met elkaar te verbinden, om uiteindelijk ook een snelle spoorverbinding van Oslo naar Tallinn te realiseren.

Lees meer:

• Finland investeert in plannen voor aansluiting Rail Nordica op Europees spoornetwerk
• Baltische ministers stemmen in met verzoek om meer EU-financiering voor Rail Baltica